600 yıllık Divan Edebiyatı geleneğine, modern yaklaşımlarla çözümleme teknikleri üretmek; Eski Edebiyatın gövdesini oluşturan klasik şiirimizin felsefi arka planını ve özelliklerini öğreterek öğrencinin sahaya nüfuz etmesini sağlamaktır.
Bu ders Osmanlı klasik yazınını modern edebiyat kuramları üzerinden okuyup; sosyolojik, tarihsel v.b. alanlar ile konumlandırmayı amaçlamaktadır. Böylece klasik metinlerin güncel yansımalarını ve ipuçlarını anlamlandırmayı hedeflemektedir. Derste 12.yy’dan başlayarak 19.yy’a kadar Osmanlı klasik nazım örnekleri ağırlıklı olmak üzere, pek çok edebi metinden seçmeler yapılacak ve örnek metinler; psikanalitik, postmodernizm, feminizm (toplumsal cinsiyet) gibi kuramlar aracılığı ile okunacak ve tartışılacaktır.
Dikey Sekmeler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Dersin Öğrenme Çıktıları | Program Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1) Türk edebiyatının 600 yıllık serüveni öğretilir. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 2) 16-19.yüzyılın tarihi ve edebî gelişmeleri ve belli başlı şâir ve edipleri ile onların eserleri tanıtılıp eserlerinden örnekler okutulur. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 3) Divan şiiri öğretilir. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 4) Türk edebiyatının Cumhuriyet öncesiyle arasında kavramsal, kapsayıcı bir köprü oluşturulur. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 5) Dil ve edebiyatın sürekliliği öğretilir. | 1,2,3,4 | 1,2 |
Dersin Akışı
| DERS AKIŞI | ||
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 |
|
|
| 2 |
Divan edebiyatı tarihi neden ve nasıl yazıl(ama)dı?
Klasik edebiyatta kanon ve patronaj; şiir üretim-tüketim ilişkileri Klasik şiirde telif-tercüme ve özgünlük meselesi Klasik edebiyatın felsefi, tarihsel arka planı
|
|
| 3 | “Mesnevî” türünün doğası, Aşk mesnevîleri, Roman-s ile ilişkilendirme | |
| 4 |
|
|
| 5 |
|
|
| 6 |
Mekân algısının değişimi; kahve/meyhane kültürü ve divan şiiri
“Gazel” türünün toplumsal boyutu ve başka sosyo-kültürel okumaların mümkün kılınması |
|
| 7 |
|
|
| 8 |
|
|
| 9 |
|
|
| 10 |
|
|
| 11 | Osmanlı edebiyatı ve Mizah (Eleştiri-Hiciv…) | |
| 12 | Sunumlar | |
| 13 | Sunumlar | |
| 14 | Sunumlar | |
Kaynaklar
| KAYNAKLAR | |
| Ders Notu |
|
| Diğer Kaynaklar |
Ahmet Hamdi Tanpınar, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, YKY, 2009.
Ali Budak. Batılılaşma ve Türk Edebiyatı Lâle Devri’nden Tanzimat’a Yenileşme, Bilge Kültür Sanat Yayınevi, 2008. Ali Fuat Bilkan. Osmanlı Zihniyetinin Oluşumu-Kuruluş DönemindeTelif ve Tercüme. İletişim, 2018. Bahar Gökpınar. Er Kişi Niyetine-Osmanlı Yazınında Erkek-lik(ler) Kurgusu. Bilge Kültür Sanat Yayınevi, 2017. Dora D’istria. Osmanlılarda Şiir. Semay Taneri (çev.) Havass Yay., 1982. Dror Ze’evi. Müslüman Osmanlı Toplumunda Arzu ve Aşk 1500-1900. (çev. Fethi Aytuna) İstanbul: Kitap Yayınevi, 2008.
E. J. Wilkonson Gibb. Osmanlı Şiir Tarihi. 5 cilt, (çev.) Ali Çavuşoğlu. Akçağ Yayınevi,1999. Fuat Körülü. Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar Halil İnalcık. Has-bağçede ayş u tarab Nedimler Şairler Mutribler. Türkiye İş Bankası, 2011. __________. Şair ve Patron-Patrimonyal Devlet ve Sanat Üzerinde Sosyolojik bir İnceleme. DoğuBatı, 2005. Haluk İpekten. Divan Edebiyatında Edebi Muhitler. MEB, 1996. Hasan Kavruk. Eski Türk Edebiyatında Mensur Hikâyeler. MEB, 1998. Hatice Aynur v.d (haz.) ESKİ TÜRK EDEBİYATI ÇALIŞMALARI XIII / Hicve revâ, mizaha mâyil: güldürücü metinleri anlamak. Klasik Yay., 2018. _____________.ESKİ TÜRK EDEBİYATI ÇALIŞMALARI IV / Nazımdan nesire edebî türler. Turkuaz Yay., 2009. _____________.ESKİ TÜRK EDEBİYATI ÇALIŞMALARI VI / Mesnevî: Hikâyenin Şiiri. Turkuaz Yay., 2011. İrvin Cemil Schick. Batının Cinsel Kıyısında-Başkalıkçı Söylemde Cinselllik ve Mekânsallık. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2000. Kemal Silay. Nedim and The Poetics of the Ottoman Court. Indiana Unv., 1994. M. Kayahan Özgül. Divan Yolundan Pera’ya Selametle-Modern Türk Şiirine Doğru. Hece. 2006. Mahmut Erol Kılıç. Sûfî ve Şiir-Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası. İnsan Yay., 2012. Mehmet Kalpaklı (haz.) Osmanlı Divan Şiiri Üzerine Metinler. YKY, 1999. Mehmet Kaplan, Şiir Tahlilleri I , Dergâh Yayınevi. Mine Mengi. Divan Şiiri Yazıları. Akçağ Yay., 2010. ___________.Divan Şiirinde Rindlik. Bizim Büro Basımevi, 1985 Nuran Tezcan. Divan Edebiyatına Yeniden Bakış. YKY, 2016. Rene Wellek; Austin Warren. Edebiyat Teorisi. Dergâh, 2011. Selim S. Kuru. “Gazelde Sevgilinin Cinsiyetlendirilmesi Açısından Erkek İsimli
|
Materyal Paylaşımı
| MATERYAL PAYLAŞIMI | |
| Dokümanlar | Okuma Dosyaları-Metinler (haftalık) |
| Ödevler | Dönem içi sunum ve okuma raporları |
| Sınavlar | Ödevler+Final |
Değerlendirme Sistemi
| DEĞERLENDİRME SİSTEMİ | ||
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | SAYI | KATKI YÜZDESİ |
| Ödev | 1 | 20 |
| Ara Ödev | 1 | 40 |
| Final Ödevi | 1 | 40 |
| Toplam | 100 | |
| Finalin Başarıya Oranı | 40 | |
| Yıl içinin Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
| DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI | |||||||
| No | Program Öğrenme Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türk Edebiyatı bilgilerini derinleştirme | x | |||||
| 2 | Modern kuramları anlama, yorumlama ve uygulayabilme | x | |||||
| 3 | Osmanlı dönemi edebî metinlerini anlayabilme ve modern kuramlarla yorumlayabilme | x | |||||
| 4 | Edebiyat tarihini yorumlama | x | |||||
| 5 | Edebiyat tarihindeki eleştiri geleneği ile ilgili bilgilerini genişletme | x | |||||
| 6 | Türk Edebiyatı alanında araştırmalarını sistematik ve eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme | x | |||||
| 7 | Edebiyat tarihi ışığında; güncel kültürel, edebî ve toplumsal konularda bilgi ve bilinç birikimini artırma | x | |||||
| 8 | Türk Edebiyatı alanındaki ilerlemeleri takip edebilme ve alana bilimsel, özgün katkı yapabilme | x | |||||
ECTS
| AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU | |||
| Etkinlik | SAYISI |
Süresi (Saat) |
Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders Süresi | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 20 | 280 |
| Ödev | 1 | 6 | 6 |
| Ara Ödev | 1 | 17 | 17 |
| Final Ödevi | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü | 373 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 14,92 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 15 | ||