Bu dersin amacı, dünyada ve Türkiye’deki halkbilim çalışmaları ışığında Türk halk edebiyatı ürünlerinin incelenmesidir.
Bu derste halkbilim kavramı, kuramları, inceleme yöntemleri tartışılarak, Türk halk edebiyatındaki sözlü kültür yaratılarından çeşitli örnek metinlerin okunması ve bunların interdisipliner bir yöntem ile incelenmesi hedeflenmiştir.
Dikey Sekmeler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Dersin Öğrenme Çıktıları | Program Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1) Türk dili ve edebiyatının başlangıcından günümüze kadarki edebi metinlerini hem sosyal ve tarihsel hem de çağdaş edebiyat kuramları ışığında değerlendirir. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 2) Türk edebiyatı verimlerini, Doğu ve Batı edebiyatları ile karşılaştırarak eleştirel bir yaklaşım sergiler. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 3) Alanında akademik düzeyde araştırma yapabilecek temel bilgi ve becerileri edinir. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 4) Edebiyat kuramlarının temelini oluşturan yakın disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur, disiplinlerarası okuma ve yapma ve çözümleme yapma becerisini kazanır. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 5) Uluslararası platformda ortaya konan güncel araştırma ve gelişmeleri takip edebilmesini sağlayacak bilgi teknolojilerini edinir. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 6) Bireysel ya da bir çalışma grubunun üyesi olarak Türk Dili ve Edebiyatı alanında karşılaştığı pratik ve/veya kurumsal sorunları tanımlar, betimler ve sorunlara somut veriler ışığında çözümler üretir. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
| 7) Alanında gerçekleştirilen bilimselm, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır. | 1,2,3,4 | 1,2 | |
|
8) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci kazanır.
|
1,2,3,4 | 1,2 |
Dersin Akışı
| DERS AKIŞI | ||
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 | Dersin ve ders kaynaklarının tanıtılması | |
| 2 | Halkbilim nedir? Halk kimdir? Sosyolojik, tarihsel ve diğer yaklaşımların tartışılması | |
| 3 | Türk Halk Edebiyatının kaynakları; kuramlar ve yöntemler | |
| 4 | Mit ve Efsane | |
| 5 | Destan örneklerinin incelenmesi: Oğuz Kağan Destanı, Gılgamış Destanı. Destanlarda kaos-kozmos (karmaşa-düzen) çatışması; zıtlık paradigması | Metinlerin okunması |
| 6 | Dede Korkut Oğuznâmeleri | Metinlerin okunması |
| 7 | Masal,inceleme yöntemleri: Fin ve Propp metotları ile masal incelemesi; Nardaniye Hanım Masalı, Keloğlan ile Ali Cengiz Masalı | Metinlerin okunması |
| 8 |
Fıkra, Atasözü, Deyim ve bağlam ilişkisi
Alkış ve Kargış türleri ile din ve büyü ilişkisi Meddahlık geleneği ve Halk Hikâyesi; Tıflî Hikâyeleri |
Metinlerin okunması |
| 9 | Ara sınav | |
| 10 | Halk Şiiri’nde tür tartışmaları ve örneklerin incelenmesi, Âşıklık geleneği | |
| 11 | Evliyâ Çelebi ve Seyahatnâme’de folklorik unsurlar | Metinlerin okunması |
| 12 |
Konuşmalık Türler: Bilmece, Tekerleme, Mani…
Söylemelik Türler: Türkü, Ağıt, Ninni… |
|
| 13 | Oyun-eğlence kültürü; Geleneksel Ortaoyunu’nda “komik etki” Gölge oyunu: Karagöz, Kukla | |
| 14 | Final | |
Kaynaklar
| KAYNAKLAR | |
| Ders Notu | |
| Diğer Kaynaklar |
Abdurrahman Güzel. Dini-Tasavvufî Türk Edebiyatı. Akçağ Yay., 2009.
Ali Yakıcı. Halk Şiirinde Türkü. Akçağ Yay., 2007. Bahaeddin Ögel. Türk Mitolojisi I. TTK, 1989. David Selim Sayers. Tıflî Hikâyeleri. İst. Bilgi Ünv. Yay., 2013. Doğan Aksan. Halk Şiirimizin Gücü. Bilgi Yayınevi, 2005. Fuad Köprülü. Türk Saz Şairleri c. 1-V. Güven Basımevi, 1962. İlhan Başgöz. İzahlı Türk Halk Şiiri Antolojisi. Pan Yay., 2014. __________. Türkü. Pan Yay., 2008. __________. Türkülü Aşk Hikâyeleri. Pan Yay., 2012. Joseph Campbell. Mitolojinin Gücü. Mediacat Yay., 2009. Kurnaz, Cemal. Türküden Şiire. Gazi Kitabevi., 2005. Mahmut Erol Kılıç. Sûfî ve Şiir-Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası. İnsan yay., 2012. Metin And. Geleneksel Türk Tiyatrosu. İnkılap Yay., 1985. __________. Oyun ve Bügü, Türk Kültüründe Oyun Kavramı. YKY., 2016.
Muharrem Ergin. Dede Korkut Kitabı I. TTK, 1989. Nermin Ulutaş. Günümüz Folklor Kuramları. Ege Ünv. Basımevi, 1984. Nuran Tezcan (haz.) Çağının Sıradışı Yazarı Evliyâ Çelebi. YKY, 2009. Nuran Tezcan, ve Semih Tezcan. (haz.) Evliyâ Çelebi. Kültür ve Tur. Bklğ. Yay., 2011. Nutku Özdemir. Meddahlık ve Meddah Hikâyeleri. AKM Yay., 1997. Orhan Şaik Gökyay. Dedem Korkudun Kitabı. Kabalcı Yay., 2007. Öcal Oğuz v.d. Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Grafiker Yay., 2011. ___________. Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 1. Geleneksel Yay., 2006. ___________. Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 3. Geleneksel Yay., 2006.
Öcal Oğuz. Türk Dünyası Halk Biliminde Yöntem Sorunları. Akçağ Yay., 2000. _________. Halk Şiirinde Tür, Şekil ve Makam. Akçağ Yay., 2001.
Özkul Çobanoğlu. Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Akçağ Yay., 2002. P. N. Boratav. Halk Edebiyatı Dersleri. Tarih Vakfı Yay., 2000. ___________. Folklor ve Edebiyat I-II. Adam Yay., 1991. ___________.100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. Bilgesu Yay., 2013. Saim Sakaoğlu v.d. Meddah Behçet Mahir’in Bütün Hikâyeleri II. AKM Yay., 2000. Sedat Veyis Örnek. Türk Halk Bilimi. Kültür Bklğ., 2000. Semih Tezcan. Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar. YKY, 2001. Şükrü Elçin. Halk Edebiyatına Giriş. Kültür ve Tur. Bklğ., 1986. Tahir Alangu. Çalgılı Kahvelerdeki Külhan Bey Edebiyatı ve Numuneleri. Ahmet İhsan Matb., 1943. Talât Sait Halman; Mehmet Kalpaklı vd. (ed.), Türk Edebiyatı Tarihi. 4 cilt, T.C. Kültür ve Turizm Bak. Yay., 2007. Umay Günay. Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi. TTK, 1986. Umay Türkeş Günay. Elazığ Masalları ve Propp Metodu. Akçağ Yay., 2011.
|
Materyal Paylaşımı
| MATERYAL PAYLAŞIMI | |
| Dokümanlar | |
| Ödevler | Öğrenciye haftalık okumalar verilir. |
| Sınavlar | Dönem içerisinde bir ödev verilir; bir ara sınav ve dönem sonunda bir final sınavı yapılır. |
Değerlendirme Sistemi
| DEĞERLENDİRME SİSTEMİ | ||
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | SAYI | KATKI YÜZDESİ(%) |
| Ödev | 1 | 20 |
| Ara Ödev | 1 | 40 |
| Final Ödevi | 1 | 40 |
| Toplam | 100 | |
| Finalin Başarıya Oranı | 40 | |
| Yıl içinin Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
| DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI | |||||||
| No | Program Öğrenme Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türk Edebiyatı ve dünya edebiyatı alanlarındaki edebi metinleri çağdaş edebiyat kuramlarının ışığında değerlendirir, eleştirisini yapar. Edebiyat kuramlarının temellerini oluşturan yakın disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur; disiplinlerarası okuma yapma ve çözümleme becerisi edinir. | x | |||||
| 2 | Bireysel ya da bir çalışma grubunun üyesi olarak, Türk Edebiyatı ve dünya edebiyatları alanlarında karşılaştığı pratik ve/ya kuramsal sorunları tanımlar, betimler ve bu sorunlara somut veriler ışığında çözümler üretir; veri ve çözümlerini alandaki diğer uzmanlarla ulusal ve/ya uluslararası ortamlarda paylaşır, tartışmaya açar. | x | |||||
| 3 | Alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri, mesleki ve etik sorumluluk bilinci ile eğitim-öğretim ve kamusal hizmet alanlarında uygulamaya sokar. | x | |||||
| 4 | Alanında akademik düzeyde araştırma yapabilecek temel bilgi ve becerileri edinir; uluslararası platformda ortaya konan güncel araştırma ve gelişmeleri takip edebilmesini olanaklı kılacak bilgi teknolojilerinden yararlanır. Alanında gerçekleştirilen bilimsel, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır. Benzeri etkinliklerin yaratılmasında ve hazırlanmasında görev üstlenir. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. | x | |||||
ECTS
| DERS KATEGORİSİ | Uzmanlık / Alan Dersleri | ||
| AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU | |||
| Etkinlik | SAYISI |
Süresi (Saat) |
Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders Süresi | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 20 | 280 |
| Ödev | 1 | 6 | 6 |
| Ara Ödev | 1 | 17 | 17 |
| Final Ödevi | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü | 373 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 14,92 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 15 | ||