Türk Antropoloji Tarihi

Program Türü:

Tezli

Ders Kodu:

ANT 673

Ders Tipi:

Seçmeli

Teori Saati:

3

Kredi:

3

AKTS:

15

Dersin Dili:

İngilizce

Dersin Amacı:

Bu derste, Türk Bilim tarihinde yapılan, antropolojik bakış açısının yerleşmesine ve kültürel çeşitliliğe yönelik farkındalığın geliştirilmesine katkıda bulunan araştırmalar, seyahat ve gözlem notları incelenecektir.

Dersin İçeriği:

Türk Bilim tarihinde araştırmaları, seyahat notları, gözlemleri ile anthropolojik bakış açısının yerleşmesini ve kültürel çeşitliliğe yönelik farkındalığın geliştirilmesine katkıda bulunan yazarların eserleri incelenecektir. Çok eski çağlardan beri Türk bilim tarihi bu konularla ilgili önemli örneklerle zengindir. Bu bağlamda Orhun Anıtları, Kaşgarlı Mahmut’un, Biruni’nin, Farabi’nin eserleri Türk devletlerinin ve topluluklarının tarih ve kültürleriyle ilgili kronikler incelenecektir. Ayrıca modern çağda Türk Dünyası ile Antropolojinin bir bilim alanı olarak gelişim ve oluşum süreci orjinal kaynaklar üzerinden ele alınacaktır.

Dersin Öğretim Yöntemleri:

1. Anlatım Yöntemi 2. Örnek Olay Yöntemi 3. Problem Çözme Yöntemi 4. Tartışma Yöntemi 5. Gösteri Yöntemi 6. Grup çalışması

Dersin Ölçme Yöntemleri:

A. Yazılı sınav B. Çoktan seçmeli test C. Ödev D. Boşluk –doldurma E. Doğru –Yanlış F. Sözlü sınav G. Portfolyo

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları	Program Çıktıları	Öğretim Yöntemleri	Ölçme Yöntemleri
1)Türk Coğrafyasında antropolojik çalışmaların tarihsel gelişimini anlar.	1,7,8,11	1,2,4,5	A,C
2) Türklerin kültür coğrafyasında Türk antropoloji tarihinin kaynaklarını öğrenir.	1,6,7,8,9	1,2,4,5	A,C
3) Ortaçağdan günümüze değişen konular ve çalışma alanları anlaşılmış olur.	1,2,4,6,7,11	1,2,4,5	A,C
4) Türkiye’de antropolojinin kurumsallaşmasında yaşanan süreç anlaşılır.	1,2,4,6,7,8,11	1,2,4,5	A,C

Dersin Akışı

DERS AKIŞI
Hafta	Konular	Ön Hazırlık
1	Antropoloji tarihinin tanımı ve önemli aşamaları
2	Türklerin kültür coğrafyası ve Türk antropoloji tarihinin kaynakları
3	Eskiçağ Türk kültür geleneğinde antropolojik yaklaşım örnekleri (Saka/İskit çağında ötekini tanımlamak)
4	Büyük Hun İmparatorluğu ve Avrupa Hun İmparatorluğu: kültürel çeşitlilik ve antropolojik refleksler
5	Göktürkler döneminde antropolojik yaklaşımlar ve yorumlar
6	Erken dönem Türk-İslam uygarlığında kültürel çeşitlilik algıları Kaşgarlı Mahmut: Linguistik anrtropolojinin temelleri ve Türkçenin etnografyası, Yusuf Has Hacip: Türk siyaset ve hukuk antropolojisinin manifestosu
7	Ara sınav
8	Ortaçağ’da Türk felsefî antropolojisi (Farabi, İbn Sina)
9	Tarihte ilk profesyonel etnografya örneği: Biruni’nin Hindistan eseri.
10	Ortaçağ Türk dünyasının kültürel antropolojisi (Cahiz’den İbn Batuta’ya kadar)
11	Ortaçağ Türkçe eserlerde (sözlük, gezi notları, anılar, edebi eserler vb.) antropolojik yaklaşımlar ve yorumlar
12	Modern Çağ Türk Dünyasında (Anadolu, Kafkas, Orta Asya, İdil-Ural) antropoloji çalışmalarının erken aşamaları
13	Türkiye’de Antropolojinin kurumsallaşması
14	Günümüz Türk Dünyasında antropoloji eğitimi ve araştırmaları: kurumlar, konular

Kaynaklar

KAYNAKLAR

Ders Notu

Magnarella, Paul and Orhan Türkdoğan. 1976. “The Development of Turkish Social Anthropology.” Current Anthropology. 17 (2): 263-274.

Carol Delaney. 1991. The Seed and the Soil: Gender and Cosmology in Turkish Society.

(Selection).

Nükhet Sirman. 1990. “State, Village and Gender in Western Turkey.” In Turkish State,Turkish Society. Eds. Nükhet Sirman and Andrew Finkel. Pp: 21-51.

Diğer Kaynaklar

Folklor-Edebiyat Dergisi.200. Sayı 22 Sosyal Antropoloji Özel Sayısı Nermin Erdentuğ Anısına

Metin Özbek. “Cumhuriyetle Başlayan Antropoloji.” Hacettepe Üniversitesi

Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cumhuriyetimizin 75. Yılı Özel Sayısı. 105-106.

Sibel Özbudun-Demirer. 2011. “Anthropology as a Nation-Building Rhetoric: The

Shaping of Turkish Anthropology (from 1850s to 1940s)”. Dialectical Anthropology. 35:111-129.

Materyal Paylaşımı

MATERYAL PAYLAŞIMI
Dökümanlar	Kitap ve makaleler
Ödevler	Öğrenci sunumları
Sınavlar	Bitirme ödevi

Değerlendirme Sistemi

DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI	SAYI	KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav	1	30
Ödev	1	20
Final	1	50
Toplam		100
Finalin Başarıya Oranı		50
Yıl içinin Başarıya Oranı		50
Toplam		100

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARINA KATKISI
No	Öğrenme Çıktıları	Katkı Düzeyi
No	Öğrenme Çıktıları	1	2	3	4	5
1	Antropoloji disiplininin temel kuram ve kavramlarını, tarihi süreçte insanın fiziksel ve kültürel gelişimini, ortaya koyduğu kültür unsurlarını ve buna bağlı arkeolojik yaklaşımları özümser,					X
2	Antropolojik perspektifle güncel olayları analiz edebilme, eleştirel ve analitik düşünme becerisi edinir,					X
3	Etkin iletişim kurma ve bilgilerini sözlü - yazılı ifadeyle aktarabilme becerisi gelişir,			X
4	Mesleki ve sosyal etik, sorumluluk bilinci kazanır,				X
5	Kültür olgusunun ayrıntılarını ve dinamiklerini inceleyerek; Türk kültürünün ve dünya kültürlerinin özelliklerini, coğrafi koşullarını, tarihsel süreçlerini ve değişim dinamiklerini algılayarak yorumlayabilme becerisi edinir,					X
6	Ülke ve dünya sorunlarını algılayabilmenin ötesinde; toplumsal duyarlılık bilinci ile mesleki ve kişisel gelişimini sürdürür,				X
7	Yaşam boyu eğitim anlayışı içinde disiplin dışından gelen bilgi kaynaklarından yararlanabilme bilinci ve bunu gerçekleştirebilme becerisi edinir,					X
8	Antropolojik araştırmaya uygun konu belirleyebilir ve alan araştırması için gerekli yöntem, teknik ve kültürel donanımı edinir,			X
9	Bireysel ve takım çalışmalarında görev alabilme, bilimsel sorumlulukla olayları sorgulama, araştırma yetisi geliştirir.			X

ECTS

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlik	SAYISI	Süresi (Saat)	Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir)	14	3	42
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme)	14	3	42
Ara Sınav	1	12	12
Ödev	1	5	5
Final	1	20	20
Toplam İş Yükü			124
Toplam İş Yükü / 25 (s)			4.96
Dersin AKTS Kredisi			15

Arama formu