• TR
  • EN
Program Türü: 
Tezli
Ders Kodu: 
CLT 530
Ders Tipi: 
Seçmeli
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
3
AKTS: 
7
Dersin Dili: 
Türkçe
Dersin Amacı: 

XIX. Yüzyıldan günümüze öne çıkan gazete ve dergileri edebiyatımız ve kültürümüz açısından ayrı ayrı incelemek ve değerlendirmektir.

Dersin İçeriği: 

Batılılaşma, XIX. yüzyılda hissedilir bir ivme kazanmış, yansımaları, hayatın her alanında görülmeye başlamıştır. Bu süreçte gazeteler ve dergiler en önemli rolü oynamış; bir taraftan düşünce yelpazemizin gelişmesinde bir taraftan da edebiyatımızın yeniden şekillenmesinde ciddi bir etkide ve katkıda bulunmuşlardır. Gazete ve dergiler aynı etkinliklerini XX. Yüzyılda da sürdürmüşlerdir. Yine öncü ve belirleyicidirler.  Derste, Batılılaşma süreci ve bu sürece öncülük etmiş süreli yayınlar incelenecektir. 

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1) Türk dili ve edebiyatının başlangıcından günümüze kadarki edebi metinlerini hem sosyal ve tarihsel hem de çağdaş edebiyat kuramları ışığında değerlendirir. 1,2,3 A
2) Türk edebiyatı verimlerini, Doğu ve Batı edebiyatları ile karşılaştırarak eleştireleştirel bir yaklaşım sergiler. 1,2,3 A
3) Alanında akademik düzeyde araştırma yapabilecek temel bilgi ve becerileri edinir.  1,2,3 A
4) Edebiyat kuramlarının temelini oluşturan yakın disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur, disiplinlerarası okuma ve yapma ve çözümleme yapma becerisini kazanır. 1,2,3 A
5) Uluslararası platformda ortaya konan güncel araştırma ve gelişmeleri takip edebilmesini sağlayacak bilgi teknolojilerini edinir. 1,2,3 A
6) Bireysel ya da bir çalışma grubunun üyesi olarak Türk Dili ve Edebiyatı alanında karşılaştığı pratik ve/veya kurumsal sorunları tanımlar, betimler ve sorunlara somut veriler ışığında çözümler üretir.  1,2,3 A
7) Alanında gerçekleştirilen bilimselm, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır.  1,2,3 A
8) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci kazanır. 

 

1,2,3 A

Dersin Akışı

DERS AKIŞI
Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Osmanlı’da Batılılaşma Sürecine Genel Bir Bakış 
  1. Fransız İhtilali’nin Armağanı: Gazetecilik 
  2. İlk Aşama : Fransız Elçiliği Bültenleri
  3. İkinci Aşama : İzmir Gazeteleri   
 
2
  1. Türk Gazeteciliğinde Üçüncü Aşama : Türkçe Gazeteler 
  1. Takvîm-i Vekâyi 
  • Mukaddimesi – Misyonu – Etkisi  

b.    İlk Özel Gazete : Cerîde-i Havâdis

- Mukaddimesi – Misyonu – Etkisi  

 
3 İlk özel gazetemiz Cerîde-i Havâdis
  1. İçerik analizi
  2. Gazetecilik dilinin oluşumuna ve batılı edebî türlerin gelişimine katkıları
 
4 İlk Fikir Gazetesi : Tercüman-ı Ahvâl
  1. Âgâh Efendi ve Şinâsi
  • Mukaddimesi – Misyonu – Etkisi  
  1. Rûznâme-i Cerîde-i Havâdis 

- Mukaddimesi - Misyonu  – Etkisi 

  1. Tasvîr-i Efkâr

- Mukaddimesi – Misyonu – Etkisi 

  1. İçerik analizi
  2. Türk kültür ve edebiyat hayatındaki yeri 
 
5 Osmanlı’nın İlk Bilim Mecmuası : Mecmua-i Fünûn
  1. İlk sivil bilim örgütlenmesi : Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniyye  
  2. Yazarları ve Konuları 
  3. Gazete – Kitap – Kültür 
 
6 Osmanlı İmparatorluğu’nda Gazetelerin ve Gazetecilerin Çok Özel Konumu 
  1. Siyasal Bir Modernleşme Aracı Olarak Gazeteler
  2. Kamuoyu düşüncesinin ortaya çıkışı
  3. Gazeteler ve muhalefet  
  4. Yeni Osmanlılar Cemiyeti  
 
7 Avrupa’da Türk Gazeteleri 
  1. Muhbir 
  2. Hürriyet 
  3. Ulûm
 
8 Ara Sınav

 

9 Meşrutiyet Döneminde Medya ve Edebiyat 
  1. İbret ve Namık Kemal
  2. Tercüman-ı Hakîkat ve Ahmed Midhad Efendi
  3. Teodor Kasap ve Diyojen 
 
10 Yeni Bir Edebiyatın Odağı Olarak Gazeteler 
  1. Edebiyat-ı Cedîde ve Servet-i Fünûn Dergisi 
  2. Millî Edebiyat ve Genç Kalemler Dergisi
 
11 Yirminci Yüzyılda Fikir Akımları ve Yayın Organları 
  1. Yeni Osmanlıcılık düşüncesi : Osmanlı 
  2. Türçülük düşüncesi : Türk Yurdu 
  3. İslamcılık düşüncesi : Sırat-ı Müstakîm - Sebilü’r-Reşad
  4. Batıcılık düşüncesi : İctihad
 
12 Arayışların Diğer Toplulukları 
  1. Nev- Yunânîler
  2. Rübâbcılar
  3. Nâyîler 
  4. Dergâhçılar
 
13 Cumhuriyet Döneminde Medya ve Edebiyat I
  1. Beş Hececiler
  2. Yedi Meşale Grubu
  3. Kadro Hareketi
 
14 Cumhuriyet Döneminde Medya ve Edebiyat II 
  1. Garip Hareketi 
  2. Hisar Topluluğu 
  1. Mavi Grubu
 
15 Cumhuriyet Döneminde Medya ve Edebiyat III
  1. İkinci Yeni Hareketi
  • Oluşumu ve Gelişimi – Temsilcileri
  • Edebiyatımızdaki Yeri
  1. Diğer Oluşumlar   
 
16 Final Sınavı  

Kaynaklar

Prof. Dr. Ahmet Hamdi Tanpınar, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. 

Prof. Dr. Kenan Akyüz, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri.

Doç. Dr. Ali Budak, Batılılaşma Sürecinde Çok Yönlü Bir Osmanlı Aydını: Münif Paşa. İstanbul, Kitabevi.

Doç. Dr. Ali Budak; Batılılaşma ve Türk Edebiyatı, İstanbul, Bilge Kültür Sanat Yayınevi, 2013. 

Cavit Orhan Tütengil, Yeni Osmanlılar’dan Bu Yana İngiltere’de Türk Gazeteciliği 1867-1967 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar  
Ödevler Öğrenciye haftalık okumalar verilir.
Sınavlar Dönem içinde bir ara sınav ile dönem sonunda bir final sınavı yapılır. 

Değerlendirme Sistemi

DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SIRA KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav 1 40
Kısa Sınav 6-7 40
Ödev   20
Toplam   100
Finalin Başarıya Oranı   40
Yıl içinin Başarıya Oranı   60
Toplam   100

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI
No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türk Edebiyatı ve dünya edebiyatı alanlarındaki edebi metinleri çağdaş edebiyat kuramlarının ışığında değerlendirir, eleştirisini yapar. Edebiyat kuramlarının temellerini oluşturan yakın disiplinlere ilişkin bilgi sahibi olur; disiplinlerarası okuma yapma ve çözümleme becerisi edinir.   X      
2 Bireysel ya da bir çalışma grubunun üyesi olarak, Türk Edebiyatı ve dünya edebiyatları alanlarında karşılaştığı pratik ve/ya kuramsal sorunları tanımlar, betimler ve bu sorunlara somut veriler ışığında çözümler üretir; veri ve çözümlerini alandaki diğer uzmanlarla ulusal ve/ya uluslararası ortamlarda paylaşır, tartışmaya açar. X        
3 Alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri, mesleki ve etik sorumluluk bilinci ile eğitim-öğretim ve kamusal hizmet alanlarında uygulamaya sokar. X        
4 Alanında akademik düzeyde araştırma yapabilecek temel bilgi ve becerileri edinir; uluslararası platformda ortaya konan güncel araştırma ve gelişmeleri takip edebilmesini olanaklı kılacak bilgi teknolojilerinden yararlanır. Alanında gerçekleştirilen bilimsel, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır. Benzeri etkinliklerin yaratılmasında ve hazırlanmasında görev üstlenir. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.       X  

ECTS

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlik SAYISI Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 15x toplam ders saati) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 15 4 60
Ara Sınav 1 10 10
Okumalar 12 2 24
Kütüphane/İnternet Çalışması  10 2 20
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü             169
Toplam İş Yükü / 25 (s)     169/25: 6.7
Dersin AKTS Kredisi     7